Ngành Công Nghiệp Thành Phố Thông Minh Việt Nam: Nắm Bắt Cơ Hội Trong Chuyển Đổi Đô Thị

Tổng Quan

Việt Nam đang trải qua quá trình đô thị hóa nhanh chóng, với 36.8% dân số hiện đang cư trú tại 800 khu vực đô thị và con số này dự kiến sẽ tăng vọt lên 50% vào năm 2040. Sự chuyển đổi này đang tạo ra ngành công nghiệp thành phố thông minh Việt Nam bùng nổ, khi chính phủ đã chính thức lập kế hoạch và phát triển một loạt thành phố thông minh từ năm 2018 để quản lý sự tăng trưởng này. Một thành phố thông minh Việt Nam (smart city Vietnam) bền vững được định nghĩa là một khu đô thị sử dụng các công nghệ tiên tiến và cách tiếp cận đổi mới để đạt được tăng trưởng kinh tế, bền vững môi trường và tiến bộ xã hội, đồng thời đảm bảo phúc lợi cho người dân.

Thách Thức Đô Thị: Động Lực Cho Chuyển Đổi Thông Minh

Động lực thúc đẩy các giải pháp thông minh ở Việt Nam xuất phát từ sự cần thiết. Đô thị hóa nhanh chóng đã tạo ra áp lực đáng kể lên cơ sở hạ tầng và nguồn tài nguyên hiện có. Điều này được minh họa rõ nét qua chỉ số “Không gian Xanh Đô thị”. Các trung tâm lớn như Thành phố Hồ Chí Minh (chỉ 2.0 m2/người) và Hà Nội (11.2 m2/người) hiện đang tụt hậu đáng kể so với các đối tác trong khu vực như Singapore (66.2 m2/người) và Hồng Kông (105.3 m2/người).

Để giải quyết những khó khăn này, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Nghị quyết 6, nhắm vào các thách thức của đô thị hóa nhanh chóng và tạo ra một thị trường rõ ràng cho các năng lực thông minh. Ngành công nghiệp thông minh Việt Nam được xem là trung tâm để giải quyết các thách thức đô thị cấp bách này.

Chiến Lược Quốc Gia và Bối Cảnh ASEAN

Chính phủ Việt Nam đã ban hành một số văn bản quan trọng để thúc đẩy phát triển thành phố thông minh. Các chính sách nền tảng bao gồm Quyết định số 950/QĐ-TTg (phê duyệt dự án thành phố thông minh bền vững giai đoạn 2018-2025) và Quyết định số 749/QĐ-TTg (đóng vai trò hướng dẫn cho các tỉnh tự xây dựng lộ trình).

Khung khổ quốc gia này, vốn phù hợp với các mục tiêu rộng lớn hơn của mạng lưới thành phố thông minh ASEAN Việt Nam, tập trung vào một số tính năng chính:

• Quy hoạch đô thị thông minh: Sử dụng công nghệ kỹ thuật số để tối ưu hóa việc sử dụng đất.
• Giao thông thông minh: Tối ưu hóa luồng giao thông và giảm ùn tắc.
• Năng lượng thông minh: Thúc đẩy việc sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo và tối ưu hóa việc sử dụng.
• Chính phủ kỹ thuật số: Tăng cường hiệu quả, minh bạch và trách nhiệm giải trình.
• Phát triển bền vững: Giảm tác động môi trường và thúc đẩy tăng trưởng xanh.

Các Thành Phố Tiên Phong: “Bộ Tứ” Trọng Điểm

Bốn thành phố đang đi đầu trong quá trình chuyển đổi này: Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng và Cần Thơ.

• Đà Nẵng: Được IBM vinh danh là một trong 33 thành phố thông minh đầu tiên trên thế giới vào năm 2012, Đà Nẵng đã triển khai các hệ thống quản lý giao thông, chiếu sáng và nước thông minh.
• Hà Nội & Cần Thơ: Cả hai thành phố đều đã triển khai các hệ thống thông minh để quản lý giao thông, chiếu sáng và xử lý rác thải.
• Thành phố Hồ Chí Minh: TP.HCM đang theo đuổi phát triển ở nhiều cấp độ. Điều này bao gồm Trung tâm Điều hành Đô thị Thông minh cấp thành phố và các dự án quy mô lớn cấp quận. Nổi bật là Saigon Sport City rộng 64 ha (Keppel Land) và Thu Thiem Lotte Eco Smart City. Những dự án quy mô lớn này là những ví dụ điển hình về các thành phố thông minh công nghiệp đang hình thành.

Công Nghiệp 4.0 và Đầu tư Nước ngoài

Ngành công nghiệp thành phố thông minh là một điểm thu hút lớn đối với vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Việt Nam hiện có 34,989 dự án đầu tư nước ngoài trên 48 thành phố. Một thành phố thông minh công nghiệp 4.0 phụ thuộc vào sự tích hợp của các công nghệ tiên tiến, và các nhà đầu tư quốc tế đang đóng một vai trò quan trọng:

• Bosch (Đức): Đầu tư 450,000 USD vào một trung tâm mới để nghiên cứu các giải pháp cho thành phố thông minh và Công nghiệp 4.0 tại Việt Nam.
• Lotte Group (Hàn Quốc): Dự kiến đầu tư 900 triệu USD để thành lập một thành phố thông minh.
• Microsoft (Mỹ) & Siemens (Đức): Tham gia với tư cách là đối tác công nghệ và tư vấn cho giao thông thông minh, triển khai nền tảng và cơ sở hạ tầng phần mềm thông minh khác.
• ABB (Thụy Sĩ): Đã ký Biên bản ghi nhớ (MoU) với TP.HCM vào tháng 10 năm 2022 để hỗ trợ các sáng kiến thành phố thông minh.
• Daewoo E&C (Hàn Quốc): Hợp tác với các công ty Hàn Quốc khác để phát triển hệ thống thành phố thông minh nhằm quản lý tăng trưởng đô thị trong tương lai tại Việt Nam.\

Bên cạnh FDI, các tập đoàn lớn trong nước như Vingroup cũng là những người chơi chủ chốt, đang phát triển các dự án như Vinhomes Smart City rộng 280 ha dựa trên mô hình “Tất cả trong một”.

Tải Ngay Báo Cáo Ngành Công Nghiệp Thành Phố Thông Minh

Kết Luận: Tương Lai Của Công Nghiệp Thông Minh Việt Nam

Hành trình thành phố thông minh của Việt Nam rất tham vọng và được tích hợp với mục tiêu quốc gia về ‘phát thải ròng bằng không’ vào năm 2050. Thành phố công nghiệp thông minh trong tương lai đang được thiết kế để thân thiện với môi trường, với các ứng dụng công nghệ cao trong năng lượng, y tế và giáo dục.

Khi ngành công nghiệp thông minh Việt Nam phát triển, trọng tâm vẫn là tận dụng công nghệ để tạo ra các tiêu chuẩn sống 4.0 hiện đại, văn minh và tiện lợi. Lĩnh vực này mang đến những cơ hội rộng lớn, nhưng thành công lâu dài sẽ phụ thuộc vào việc cân bằng giữa triển khai công nghệ tiên tiến với quy hoạch lấy con người làm trung tâm và sự tham gia mạnh mẽ của cộng đồng.