Ngành dược phẩm và thiết bị y tế tại Việt Nam đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể trong những năm gần đây, nhờ vào nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng, cải cách quy định và các ưu đãi đầu tư nước ngoài. Với tầng lớp trung lưu đang mở rộng nhanh chóng và chi tiêu cho y tế gia tăng, Việt Nam trở thành một cơ hội hấp dẫn cho các nhà đầu tư muốn tham gia vào lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Chính phủ Việt Nam đã triển khai các chính sách nhằm cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ y tế, hiện đại hóa cơ sở hạ tầng và khuyến khích sản xuất trong nước, biến quốc gia này thành điểm đến hấp dẫn cho các doanh nghiệp dược phẩm và thiết bị y tế.
Tổng quan về thị trường Dược phẩm và Thiết bị Y tế tại Việt Nam
Tiềm năng thị trường là rất lớn. Tính đến năm 2023, ngành dược phẩm Việt Nam được định giá 7,7 tỷ USD và dự kiến sẽ tăng hơn gấp đôi, đạt 16 tỷ USD vào năm 2030.Vietnam Briefing
Thị trường thiết bị y tế, trị giá 2,1 tỷ USD vào năm 2023, được dự báo sẽ tăng trưởng với tốc độ tăng trưởng hàng năm kép (CAGR) là 9%, phản ánh nhu cầu ngày càng tăng đối với các giải pháp chăm sóc sức khỏe hiện đại.
Tổng chi tiêu cho y tế tại Việt Nam đạt 20,3 tỷ USD vào năm 2022 và dự kiến sẽ tiếp tục tăng do các yếu tố như dân số già hóa và cải thiện độ bao phủ bảo hiểm.
Ngoài ra, 55% sản phẩm dược phẩm tại Việt Nam được nhập khẩu, cho thấy còn nhiều cơ hội cho sản xuất trong nước và đầu tư vào sản xuất nội địa.
Tóm lại, Việt Nam cung cấp một môi trường hấp dẫn cho các công ty dược phẩm và thiết bị y tế muốn tận dụng một ngành chăm sóc sức khỏe đang mở rộng nhanh chóng và ngày càng tinh vi.
Lợi thế chiến lược của thị trường chăm sóc sức khỏe Việt Nam
Việt Nam cung cấp nhiều lợi thế khiến thị trường trở nên hấp dẫn đối với các nhà đầu tư dược phẩm và thiết bị y tế. Một trong những yếu tố chính là môi trường pháp lý thuận lợi.
Chính phủ đã ban hành các chính sách để khuyến khích đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào lĩnh vực y tế, tạo điều kiện thuận lợi cho việc gia nhập thị trường và hoạt động kinh doanh của các nhà đầu tư quốc tế. Nghị định 54/2017/NĐ-CP cho phép sự tham gia của nước ngoài vào phân phối và bán lẻ dược phẩm, cho phép các doanh nghiệp quốc tế thiết lập sự hiện diện tại Việt Nam.
Nghị quyết 20-NQ/TW nhằm tăng cường năng lực sản xuất dược phẩm của Việt Nam, với mục tiêu đạt 70% sản xuất thuốc trong nước vào năm 2030. Trong khi đó, Thông tư 30/2015/TT-BYT điều chỉnh việc nhập khẩu và phân loại thiết bị y tế, đảm bảo một quy trình pháp lý minh bạch và có cấu trúc cho các doanh nghiệp gia nhập thị trường.
Một lợi thế đáng kể khác là nhu cầu ngày càng tăng đối với các giải pháp chăm sóc sức khỏe. Dân số Việt Nam đang già hóa nhanh chóng, với dự báo cho thấy 25% công dân sẽ trên 60 tuổi vào năm 2050. Sự thay đổi nhân khẩu học này đang thúc đẩy nhu cầu tăng lên đối với các phương pháp điều trị y tế, dược phẩm và dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Ngoài ra, quá trình đô thị hóa và thay đổi lối sống đã dẫn đến sự gia tăng các bệnh mãn tính như tiểu đường, bệnh tim mạch và tăng huyết áp, tạo ra cơ hội cho các loại thuốc chuyên biệt và thiết bị y tế tiên tiến. Việc mở rộng chương trình Bảo hiểm Y tế Xã hội (SHI) của Việt Nam, hiện bao phủ hơn 90% dân số, càng tăng cường khả năng tiếp cận dược phẩm và thiết bị y tế, thúc đẩy tăng trưởng thị trường.
Việt Nam cũng được hưởng lợi từ chi phí sản xuất hiệu quả và lực lượng lao động có tay nghề cao. Chi phí lao động tương đối thấp của quốc gia khiến nó trở thành một lựa chọn cạnh tranh so với các trung tâm sản xuất truyền thống như Trung Quốc và Ấn Độ. Nhiều công ty dược phẩm quốc tế hiện đang chuyển sản xuất sang Việt Nam để tận dụng những lợi ích về chi phí này.
Ngoài ra, chính phủ đang đầu tư vào đào tạo và giáo dục các chuyên gia y tế, đảm bảo một đội ngũ lao động có tay nghề ngày càng tăng để hỗ trợ mở rộng ngành.
Cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài
Các nhà đầu tư nước ngoài muốn gia nhập thị trường dược phẩm và thiết bị y tế của Việt Nam có nhiều cơ hội đa dạng. Trong lĩnh vực dược phẩm, hợp tác sản xuất nội địa là một hướng đầu tư sinh lợi. Thông qua việc liên kết với các doanh nghiệp Việt Nam, các công ty nước ngoài có thể thiết lập nhà máy sản xuất trong khi được hưởng các ưu đãi từ chính phủ như giảm thuế và đơn giản hóa thủ tục pháp lý.
Thị trường thuốc generic (thuốc gốc) cũng là một mảng đầy hứa hẹn, do nhu cầu cao của người dân đối với các loại thuốc giá cả phải chăng. Khi nhu cầu chăm sóc sức khỏe tăng mạnh, đầu tư vào công nghệ sinh học và nghiên cứu thuốc tiên tiến cũng được đặc biệt khuyến khích, vì chính phủ Việt Nam hỗ trợ các hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) thông qua nhiều chính sách ưu đãi.
Lĩnh vực thiết bị y tế cũng mang lại cơ hội không kém phần hấp dẫn. Nhu cầu đối với thiết bị chẩn đoán và công nghệ hình ảnh y khoa đang gia tăng khi các bệnh viện và phòng khám tìm kiếm giải pháp hiện đại để nâng cao chất lượng điều trị. Các giải pháp y tế từ xa (telemedicine) và công nghệ sức khỏe kỹ thuật số đã phát triển nhanh chóng, đặc biệt sau đại dịch COVID-19, khi các cơ sở y tế tìm cách nâng cao tính tiếp cận và hiệu quả.
Ngoài ra, đầu tư vào sản xuất các vật tư y tế tiêu hao như kim tiêm, găng tay và khẩu trang y tế cũng có nhiều tiềm năng. Việt Nam hiện vẫn phụ thuộc phần lớn vào việc nhập khẩu các sản phẩm y tế tiêu dùng này, tạo ra một khoảng trống thị trường mà sản xuất nội địa có thể đáp ứng, từ đó giúp giảm sự phụ thuộc vào hàng nhập khẩu và tăng tính linh hoạt trong chuỗi cung ứng.
Source of Asia: Nâng cao dịch vụ y tế tại vùng sâu vùng xa Việt Nam thông qua mô hình hợp tác ba bên
Một ví dụ điển hình về đầu tư thành công vào lĩnh vực y tế tại Việt Nam là dự án hợp tác giữa Source of Asia, Tesalys – nhà sản xuất hàng đầu về thiết bị xử lý chất thải y tế, và một tổ chức phi chính phủ (NGO) tại Việt Nam. Mô hình hợp tác ba bên này nhằm nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ y tế tại các khu vực vùng sâu vùng xa bằng cách đưa vào sử dụng thiết bị chẩn đoán y tế di động tiên tiến.
Sáng kiến này không chỉ cải thiện chất lượng chăm sóc y tế ở những khu vực còn thiếu thốn, mà còn cho thấy tiềm năng của các mô hình hợp tác giữa doanh nghiệp nước ngoài và đối tác Việt Nam trong việc thúc đẩy giải pháp y tế bền vững.
Source of Asia hỗ trợ cải thiện hạ tầng y tế tại ba tỉnh miền núi phía Bắc
Source of Asia hỗ trợ cải thiện hạ tầng y tế tại ba tỉnh miền núi phía Bắc
Đọc thêm về mô hình hợp tác thành công này tại đây: Nâng cao dịch vụ y tế tại vùng sâu vùng xa Việt Nam thông qua mô hình hợp tác ba bên.
Thách thức và những điều cần lưu ý cho nhà đầu tư
Mặc dù Việt Nam mang đến nhiều cơ hội đầu tư hấp dẫn, các doanh nghiệp nước ngoài cần vượt qua một số thách thức để đạt được thành công trên thị trường. Tuân thủ quy định pháp lý là một yếu tố then chốt, vì quá trình đăng ký và phê duyệt sản phẩm dược phẩm và thiết bị y tế có thể phức tạp và tốn thời gian. Các doanh nghiệp cần hiểu rõ khung pháp lý hiện hành và phối hợp chặt chẽ với cơ quan quản lý để rút ngắn quy trình phê duyệt.
Cạnh tranh trên thị trường là một yếu tố khác mà các nhà đầu tư cần xem xét. Ngành dược tại Việt Nam đang có sự hiện diện của nhiều tập đoàn đa quốc gia lớn, vì vậy các doanh nghiệp mới cần có chiến lược thâm nhập thị trường rõ ràng và hiệu quả. Việc thành lập liên doanh hoặc hợp tác chiến lược với các đối tác trong nước có thể giúp nâng cao năng lực cạnh tranh.
Ngoài ra, vấn đề bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (IP) cũng là một mối quan tâm trong thị trường dược phẩm và thiết bị y tế đang mở rộng nhanh chóng tại Việt Nam. Các nhà đầu tư cần chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ sáng chế, nhãn hiệu và các công nghệ độc quyền của mình để đảm bảo sản phẩm không bị sao chép hoặc vi phạm.
Kết luận
Ngành dược phẩm và thiết bị y tế tại Việt Nam đang mang đến tiềm năng to lớn cho các nhà đầu tư đang tìm kiếm cơ hội tại thị trường chăm sóc sức khỏe đang phát triển nhanh chóng ở Đông Nam Á. Với hệ thống pháp lý hỗ trợ, nhu cầu y tế ngày càng gia tăng và môi trường sản xuất cạnh tranh về chi phí, Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm đầu tư hấp dẫn trong lĩnh vực y tế.
Cam kết của chính phủ trong việc thúc đẩy sản xuất trong nước, kết hợp với nhu cầu tiêu dùng tăng cao, mang lại cơ hội cho các doanh nghiệp thiết lập sự hiện diện vững chắc trên thị trường. Các nhà đầu tư nước ngoài có thể đạt được thành công nếu biết cách vượt qua thách thức pháp lý, nắm bắt động thái thị trường và tận dụng quan hệ hợp tác địa phương.
Dù là thông qua sản xuất dược phẩm, thiết bị y tế hay đổi mới y tế kỹ thuật số, Việt Nam đang mở ra cánh cửa cho sự tăng trưởng bền vững và lợi nhuận lâu dài trong ngành chăm sóc sức khỏe.
